In 2017 begon het allemaal als een mysterieuze reeks berichten op een anoniem internetforum. Iemand noemde zichzelf “Q”, beweerde toegang te hebben tot geheime overheidsinformatie, en zette het internet in vuur en vlam. Wat volgde was een van de grootste en gevaarlijkste complottheorieën van de 21e eeuw: QAnon.
Wat is QAnon?
QAnon is een verzamelnaam voor een extreemrechtse complottheorie die stelt dat:
- Er een geheime elite van satanistische pedofielen aan de macht is
- Deze elite kinderen misbruikt, vermoordt en hun bloed drinkt voor een levensverlengende stof
- President Donald Trump in het geheim vecht tegen deze elite
- De ‘grote onthulling’, ook wel “The Storm”, nabij is: een moment waarop duizenden elites worden gearresteerd
- Alles; van de pandemie tot oorlogen; onderdeel is van die strijd
De mysterieuze “Q” plaatste cryptische boodschappen op sites als 4chan en 8kun, die werden opgevat als profetieën. Volgers probeerden de “Q-drops” te ontcijferen zoals bij een digitale schatkaart.
Waar komt QAnon vandaan?
QAnon ontstond in oktober 2017 op 4chan, een anoniem forum berucht om trollen en extremisme. De berichten van “Q” deden denken aan eerdere complotten, maar kregen snel meer aanhang omdat ze:
- Aansloten bij bestaand wantrouwen in politiek, media en wetenschap
- Trump presenteerden als held tegen een verborgen vijand
- Online samenwerking en gamification boden: volgers voelden zich “digitale soldaten”
Het groeide razendsnel op platforms als Facebook, YouTube, Reddit en Telegram.
Wat geloven Q-volgers nog meer?
QAnon is een ‘paraplubeweging’ die andere complotten absorbeert:
- De Deep State (geheime regering) bestuurt alles
- Corona is verzonnen of gepland (plandemic)
- Vaccins bevatten chips
- 5G veroorzaakt hersenschade
- Biden is een nep-president, Trump keert terug
- De wereld wordt bestuurd door figuren als George Soros, Bill Gates, Hillary Clinton, het WEF
Waarom geloven mensen in QAnon?
- Zingeving in chaos: alles wordt verklaard, hoe absurd ook
- Gemeenschapsgevoel: samen zoeken naar ‘waarheid’ creëert verbondenheid
- Wantrouwen in media en wetenschap
- Confirmation bias: alleen informatie zoeken die je overtuiging bevestigt
- De heldenrol: volgers geloven dat zíj ‘wakker’ zijn en anderen moeten redden
Sommige mensen raken er zo diep in verwikkeld dat ze familiebanden verliezen of hun baan opzeggen.
Wat zijn de gevolgen?
QAnon is niet onschuldig. Het heeft geleid tot:
- Geweld en dreigementen, waaronder de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021
- Incidenten waarbij Q-volgers wapens meenamen naar pizzazaken, scholen of demonstraties
- Verspreiding van gevaarlijke desinformatie over corona, verkiezingen en oorlogen
- Radicalisering van burgers in talloze landen, inclusief Nederland
📌 QAnon is door de FBI geclassificeerd als een binnenlandse terroristische dreiging.
QAnon in Nederland
Ook in Nederland zijn Q-achtige denkbeelden doorgedrongen via:
- Telegramkanalen, forums en YouTube
- Demonstraties tegen corona-maatregelen
- Politici of influencers die (deels) sympathiseren met het gedachtegoed
- Uitspraken over “pedonetwerken”, “deep state” of “het volk tegen de elite”
Het komt niet altijd met het label “QAnon”, maar de onderliggende ideeën zijn herkenbaar.
Ideologie
QAnon begon als een internetspel, maar groeide uit tot een radicale en gevaarlijke ideologie. Het mengt oude complotten, antisemitische mythes en moderne angsten tot een giftige cocktail. Kritisch zijn is goed, maar de grens tussen onderzoek en waanzin is bij QAnon allang overschreden.
