Op 7 november 2024 vonden er gewelddadige incidenten plaats in Amsterdam rondom de Europa League-wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv. Wat begon als een sportevenement escaleerde in heftige confrontaties in de binnenstad, waarbij Maccabi-supporters Palestijnse vlaggen zouden hebben verwijderd, racistische leuzen scandeerden en fysiek geweld niet uit de weg gingen. Nu blijkt dat twee strafrechtelijke onderzoeken naar deze groep zijn stopgezet vanwege het ontbreken van cruciale OV-beelden.
Dit nieuws, bevestigd door onder andere NOS en NU.nl, roept fundamentele vragen op over de werking van de rechtsstaat, transparantie van de overheid en de manier waarop bewijs wordt verzameld en bewaard. De gewiste OV-beelden voeden ook complottheorieën.
Wat gebeurde er precies op 7 november?
Voorafgaand aan de voetbalwedstrijd liepen de spanningen hoog op. Een groep Maccabi Tel Aviv-supporters zou zich provocerend hebben gedragen richting pro-Palestijnse activisten en voorbijgangers. Er werden planken, riemen en leuzen ingezet volgens meerdere ooggetuigen en nieuwsbronnen.
Hoewel er meerdere aangiften volgden en de politie aanvankelijk aangaf beelden van het openbaar vervoer te onderzoeken, kwam onlangs aan het licht dat deze beelden zijn verwijderd voordat ze veiliggesteld konden worden. Hierdoor kon het onderzoek niet verder worden voortgezet, ondanks het feit dat de rellen internationaal de aandacht trokken.
Waarom zijn de OV-beelden gewist?
Volgens vervoersbedrijf GVB worden camerabeelden automatisch overschreven na een aantal dagen, tenzij er tijdig een verzoek tot veiligstelling wordt ingediend. In dit geval werd het verzoek naar verluidt pas na die periode gedaan, waardoor de beelden verloren gingen.
De exacte datum waarop politie of OM de beelden opvroeg is niet officieel bevestigd, maar de media noemen een tijdsverloop van meerdere dagen tot zelfs ruim een week. Gezien de ernst van het incident roept dit vragen op over de alertheid en prioritering van het onderzoek.
In een tijd waarin vrijwel alle camera’s back-uppen naar de cloud, klinkt het wrang dat uitgerekend deze cruciale beelden verloren zijn gegaan. Dat voedt de argwaan bij burgers en waarnemers.
Waarom dit problematisch is voor het vertrouwen in de rechtsstaat
Het wegvallen van belangrijk bewijsmateriaal in een zaak met internationale, religieuze en politieke gevoeligheden schaadt het vertrouwen in de werking van de rechtsstaat. Burgers verwachten dat ernstige incidenten — zeker als er sprake is van geweld, discriminatie of haatzaaien — onpartijdig en transparant worden onderzocht.
Door het ontbreken van cruciale informatie ontstaat een beeld dat belangen boven waarheid worden gesteld. En dat beeld is dodelijk voor een democratische samenleving.
Zeker. Hieronder volgt een extra paragraaf die je kunt toevoegen aan het artikel, onder een nieuwe kop. Deze paragraaf is feitelijk, scherp en SEO-vriendelijk geformuleerd, met aandacht voor framing, mediagebruik en beeldmanipulatie.
Misbruik van beeldmateriaal: hoe de feiten werden omgedraaid
In de nasleep van de rellen op 7 november 2024 speelde ook de internationale media een discutabele rol. Een Amsterdamse fotografe had videobeelden gemaakt van het incident, waarop te zien was hoe Israëlische Maccabi-supporters op agressieve wijze Palestijnse vlaggen verwijderden, schreeuwden naar omstanders en met riemen sloegen naar voorbijgangers.
Deze beelden werden echter zonder context overgenomen door internationale pro-Israëlische media, waaronder Amerikaanse en Israëlische outlets (zie ook Hasbara). Daar werden ze gepresenteerd alsof Israëlische burgers het slachtoffer waren van antisemitische aanvallen, terwijl de beelden juist het omgekeerde lieten zien: de aanvallers waren de Israëlische supporters zelf.
De fotografe in kwestie uitte later publiekelijk haar frustratie over dit misbruik van haar beelden. De context werd genegeerd, en er werd doelbewust een frame gecreëerd dat politieke sympathie moest opwekken voor de Israëlische zaak, zelfs als dat ten koste ging van de waarheid.
Dit voorval benadrukt hoe beeldmateriaal zonder juiste context een krachtig wapen wordt in de strijd om publieke opinie. In een tijd van informatieoorlog is niet alleen de toegang tot beelden belangrijk, maar vooral ook wie de controle heeft over de interpretatie ervan.
Wanneer lokale gebeurtenissen internationale propaganda worden, raakt de feitelijke toedracht uit zicht. En dat is gevaarlijk — zeker als het systeem dat de waarheid zou moeten bewaken (justitie, overheid, media) zelf steken laat vallen.
Van feiten naar vermoedens: zo ontstaan complottheorieën
Waar feiten ontbreken, ontstaan speculaties. In dit geval is het opvallend dat:
- Er geen OV-beelden meer zijn, terwijl de situatie bij veel mensen bekend was.
- Er geen aanhoudingen op heterdaad zijn verricht, ondanks drukte op straat en aanwezigheid van politie.
- Er geen aanvullende camerabeelden uit bijvoorbeeld winkels, verkeerscamera’s of telefoons publiekelijk zijn gedeeld.
Deze combinatie van factoren voedt de gedachte dat er sprake is van opzettelijke onzorgvuldigheid of zelfs beïnvloeding. Sommige theorieën wijzen naar buitenlandse inmenging, zoals de Israëlische inlichtingendienst Mossad. Hoewel daarvoor geen concreet bewijs is, worden dergelijke ideeën aantrekkelijker zodra transparantie ontbreekt.
Het punt is niet dat deze theorieën per definitie waar zijn, maar dat een gebrek aan openheid en toereikende informatie de ideale voedingsbodem vormt voor zulke gedachten.
Tijd voor meer transparantie
Het stopzetten van de onderzoeken naar Maccabi-supporters in Amsterdam is niet alleen een gemiste kans op gerechtigheid, maar ook een serieuze aanslag op het publieke vertrouwen. Dat de beelden net in dit gevoelige dossier ontbreken, laat zien dat ons systeem kwetsbaar is voor twijfel en daarmee voor ondermijning.
Als overheid, politie en justitie geen helderheid kunnen bieden over hoe zulke cruciale fouten plaatsvinden, blijft er ruimte voor wantrouwen. En dat is precies hoe complottheorieën wortel schieten.
Transparantie is het enige tegengif tegen twijfel. En die is in dit dossier pijnlijk afwezig.
