Op zoek naar een alternatief voor Slack, Teams of WhatsApp — maar dan zonder tracking, afhankelijkheid van Amerikaanse wetgeving of dataverzameling? Maak kennis met Element, een open source platform gebouwd op het Matrix-protocol. Je communiceert veilig, decentraal en met volledige controle over je data.
Wat is Element?
Element is een veilige, open source communicatie-app waarmee je kunt:
- Chatten (1-op-1 of in groepen)
- Videobellen en audiogesprekken voeren
- Bestanden delen
- Samenwerken in teams
- Verbinden met andere netwerken (Slack, IRC, Mattermost, etc.)
Het draait op het Matrix-protocol, een open standaard voor gedecentraliseerde communicatie. Jij kiest zélf waar je data wordt opgeslagen — of host het gewoon zelf.
Voordelen van Element / Matrix
Volledige privacy en versleuteling
Echte end-to-end encryptie. Niemand anders leest mee — ook Element zelf niet.
Geen centrale controle, geen vendor lock-in
Je bepaalt zelf bij welke server je je account aanmaakt, of je host er één zelf.
Open source & open standaard
Transparant, uitbreidbaar en ondersteund door een actieve gemeenschap.
Zeer geschikt voor teams en organisaties
Met functies als mentions, threads, gedeelde kamers en integraties met tools.
Werkt op elk apparaat
Web, desktop, Android en iOS — synchronisatie gegarandeerd.
Koppelingen met andere platformen
Dankzij ‘bridges’ kun je berichten uit Slack, Signal of Discord integreren.
Nadelen van Element / Matrix
Complexere opzet bij zelfhosting
Voor grote organisaties vereist het enige technische kennis.
Videobellen minder stabiel dan bij Jitsi of Zoom (maar wel in ontwikkeling)
Minder bekend bij eindgebruikers
Er is soms wat uitleg nodig bij collega’s of klanten die niet gewend zijn aan decentrale tools.
Hoe start je met Element?
1. Gebruik de gratis publieke server via https://app.element.io
- Maak een account aan (bijv.
@jouwnaam:matrix.org) - Start een kamer of voeg contacten toe
- Gebruik het voor chat, groepen of audio-/videogesprekken
2. Kies een alternatieve (Europese) server
- Bijvoorbeeld: matrix.org, nordgedanken.dev, tchncs.de
3. Zelf hosten (voor organisaties)
- Installeer Synapse (de serversoftware)
- Combineer met Element Web
- Optioneel: host een Jitsi-server voor stabiel videobellen
Privacy en soevereiniteit
- Volledige end-to-end encryptie
- Europese hosting mogelijk
- Geen trackers, geen dataverkoop, geen Amerikaanse wetgeving
- Volledig compatibel met de AVG
Grote organisaties zoals het Duitse leger, Franse overheid en de EU gebruiken Matrix/Element om onafhankelijk te communiceren.
Vergelijking: Element vs andere veilige tools
| Tool | Videobellen | Chat | Zelf hosten | Privacy | Groepsgeschikt |
|---|---|---|---|---|---|
| Element (Matrix) | ✅ (basis) | ✅ | ✅ | Uitstekend | ✅ (teams, organisaties) |
| Nextcloud Talk | ✅ | ✅ | ✅ | Zeer goed | ✅ (met eigen cloudomgeving) |
| Jitsi Meet | ✅ | Basischat | ✅ (optioneel) | Goed | ✅ (tot ±10 bij standaardinstelling) |
| BigBlueButton | ✅ | ✅ | ✅ | Goed | ✅ (gericht op onderwijs) |
| Tox | ✅ | ✅ | Peer-to-peer | Uitstekend | ⚠️ alleen 1-op-1 praktisch bruikbaar |
Voor wie is Element geschikt?
Organisaties die veilig willen samenwerken zonder afhankelijk te zijn van Slack, Teams of Google
Scholen en educatieve instellingen voor teamcommunicatie met studenten of docenten
Zorg en non-profit voor vertrouwelijke gesprekken, overleg of cliëntcommunicatie
Activisten, journalisten, burgers die waarde hechten aan vrijheid, transparantie en veiligheid
Samenvatting
- Volledig open source, versleuteld en decentraal
- Sterk in teamcommunicatie en schaalbaarheid
- Volledige grip op je data en infrastructuur
- Minder geschikt voor ‘plug-and-play’ videobellen zonder set-up
- Ideaal voor organisaties die privacy, controle en samenwerking combineren
🔗 Meer info of beginnen?
- https://element.io
- Of bekijk de serverlijst op https://joinmatrix.org/servers
Element is gebouwd op het principe dat communicatie open, veilig en onafhankelijk moet zijn. In een wereld van controle en surveillance biedt het vrijheid — digitaal én maatschappelijk.