Op 22 november 1963 werd de Amerikaanse president John F. Kennedy vermoord in Dallas, Texas. De officiële lezing is bekend: Lee Harvey Oswald schoot Kennedy dood vanaf een raam op de zesde verdieping van een boekenmagazijn. Toch gelooft een meerderheid van de Amerikanen al decennialang dat het geen eenmansactie was. Was er een tweede schutter? Een CIA-samenzwering? Of zelfs betrokkenheid van de maffia of Cubaanse ballingen?
Wat gebeurde er volgens het officiële verhaal?
De Warren Commissie, ingesteld door president Lyndon B. Johnson, concludeerde in 1964 dat:
- Lee Harvey Oswald alleen handelde
- Hij drie schoten loste met een Italiaanse geweer (Carcano M91)
- Eén kogel meerdere verwondingen veroorzaakte bij Kennedy én gouverneur Connally (de beruchte “magic bullet”)
Oswald werd twee dagen later vermoord door nachtclubeigenaar Jack Ruby, nog voor hij berecht kon worden.
Wat zeggen complottheorieën?
De theorieën rond JFK zijn talloos, maar hier zijn de belangrijkste verdachten die genoemd worden:
1. De CIA
- Kennedy zou te veel wantrouwen hebben gehad tegenover zijn inlichtingendiensten
- Zijn poging om vrede te zoeken met de Sovjets zou tegen de belangen van de ‘deep state’ zijn ingegaan
- De CIA zou de moord hebben laten uitvoeren of gefaciliteerd
2. De maffia
- Kennedy’s broer, minister van Justitie Robert Kennedy, voerde een harde oorlog tegen georganiseerde misdaad
- Volgens sommigen wilde de maffia wraak nemen, of een gunst terugbetalen aan vice-president Johnson
3. Cubaanse ballingen of Fidel Castro
- Na de mislukte invasie in de Varkensbaai (Bay of Pigs) hadden Cubaanse anti-Castro-groepen het vertrouwen in Kennedy verloren
- Castro zelf werd ook genoemd als dader van een tegenaanval
4. De tweede schutter op de ‘grassy knoll’
- Getuigen meenden dat er ook schoten kwamen van een heuveltje rechts van de auto (de ‘grassy knoll’)
- De ‘geluidsopname’ van een politiemotor zou vier schoten registreren, niet drie
- Dit voedde de theorie dat er een tweede schutter was en dus een complot
Waarom houden mensen hieraan vast?
- Twijfel over het motief van Oswald: hij had geen duidelijke reden om Kennedy te doden
- De ‘magic bullet’-theorie lijkt onwaarschijnlijk (één kogel veroorzaakt zeven verwondingen)
- Oswald werd snel daarna zelf vermoord, wat ruimte geeft voor doofpotgedachten
- Overheidsdocumenten werden jarenlang geheim gehouden
Wat is er later nog onderzocht?
In 1979 concludeerde het House Select Committee on Assassinations dat er “waarschijnlijk sprake was van een samenzwering”, mogelijk met een tweede schutter. Deze uitspraak werd echter gebaseerd op geluidsmateriaal dat later als onbetrouwbaar werd beoordeeld.
Sindsdien zijn er tienduizenden documenten vrijgegeven via de JFK Records Act, maar sommige zijn nog steeds deels geclassificeerd — wat wantrouwen blijft voeden.
📄 Bron: National Archives JFK Collection
Wat zeggen de feiten?
De meeste forensische, balistische en historische onderzoeken bevestigen:
- De kogels kwamen vanuit de positie van Oswald
- De schotwonden komen overeen met de beschoten hoek
- Er is geen bewijs voor een tweede schutter
- Jack Ruby handelde waarschijnlijk uit emotie (wraak), niet als onderdeel van een groter plan
Waarom blijft dit onderwerp leven?
- Hollywood en media houden het levend: films als JFK (1991, Oliver Stone) en series als X-Files blijven twijfel zaaien
- De menselijke neiging tot patronen en motieven maakt dat mensen een complexer scenario aannemelijker vinden dan “één dolende schutter”
- JFK was jong, charismatisch en populair – zijn dood voelt te groots voor zo’n eenvoudige uitleg
Twijfel
De moord op John F. Kennedy is één van de meest onderzochte gebeurtenissen van de 20e eeuw — en tegelijkertijd een van de meest omgeven door twijfel. Hoewel officiële onderzoeken uitwijzen dat Oswald alleen handelde, blijven tegenstrijdige getuigenissen, speculaties en geheimhouding de voedingsbodem voor complottheorieën. Zeker weten zullen we het misschien nooit. En juist dat maakt het zo aantrekkelijk voor het menselijk brein.
